5520 sayılı KVK’nun “Safi Kurum Kazancı” başlıklı 6. maddesinde; kurumlar vergisi mükelleflerin bir hesap dönemi içerisinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden tespit edileceği, safi kurum kazancının tespiti ise, GVK’nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
Kurumlar vergisi mükellefleri açısından safi kazancın belirlenmesindeki temel ölçü, ticari kazancın bilanço esasına göre belirlenmesindeki usul olan dönem sonu ve dönem başı öz sermayedir. 193 sayılı GVK’nun 40. maddesinde, safi kazancın tespit edilmesinde indirilecek giderler sayılmıştır.
Yine aynı kanunun 5.bendinde “Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri” nin safi kazancın tespitinde indirilebileceği hüküm altına alınmıştır. Bu hükme göre, taşıtların ticari işletmeye dahil olması ve işte kullanılması şartıyla taşıta ait zorunlu trafik sigortası ve kasko bedelinin kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak indirilmesi mümkündür.
197 sayılı MTV Kanunu’nun 14 maddesinde “ Bu Kanuna bağlı (I) ve (IV) sayılı tarifelerde yer alan taşıtlardan (Ticari maksatla kullanılan uçak ve helikopterler ile taşıt kiralama faaliyeti ile uğraşan işletmelerin bu amaçla kiraya verdikleri taşıtlar hariç) alınan vergi ve cezalar ile gecikme zamları gelir ve kurumlar vergilerinin matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez.” hükmü yer almaktadır. Bu nedenle, bu tür ödemelerin KKEG olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Buna göre,
(I) sayılı tarifeye göre otomobil, kaptıkaçtı, panel ve arazi taşıtları,
(IV) sayılı tarifeye göre de uçak ve helikopterler,
için ödenen MTV, trafik cezaları ve gecikme zamları gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmemektedir. Ancak, söz konusu taşıtlardan uçak ve helikopterlerin ticari amaçla kullanılması durumunda bu taşıtlar için ödenen MTV kurum kazancından indirilebilecektir.
(I) veya (IV) sayılı tarifede yer alan taşıtların kiralanması faaliyeti ile iştigal eden kurumlar kiralamaya konu taşıtlar için ödenen MTV gider olarak yazılabilecektir. MTVK’nun II sayılı tarifesinde yer alan minibüs, panelvan ve motorlu karavanlar, kamyon, kamyonet, çelici vb. kara taşıtları için ödenen MTV gider olarak dikkate alınabilmektedir.
Diğer yandan, 5520 sayılı KVK’nun 11/1-f maddesine göre; kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan bazı motorlu deniz taşıtları ile uçak, helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ile amortismanlarının indirimi yapılmamaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken husus, işletmede kullanılıp kullanılmadığı ve işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olup olmadığıdır. İşletmenin esas faaliyet konusuna giren, işletmede kullanılan taşıtlara ait giderler kurum kazancının tespitinde gider olarak yazılabilmektedir.
Eda Kaya
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
İşletme Bilim Uzmanı
edakaya_88@hotmail.com
Kaynak:http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/edakaya/029/