6736 SAYILI KANUN KAPSAMINDA
ŞİRKETLER NEDEN MATRAH ARTIRIMI YAPMALIDIR?
Son yıllarda yapılan vergi incelemelerinde en fazla eleştiri transfer fiyatlaması düzenlemelerinden hareketle olmuştur. İşletmelerin bu tür işlemlerini daha gerçekçi bir gözle değerlendirip geçmişle ilgili risklerini ortadan kaldırabilme ve yeni bir başlangıç yapabilme imkanı doğmuştur. Geçmişle ilgili olarak matrah artırımından yararlanılabilir, gelecekle ilgili de ön fiyat anlaşmasından yararlanma imkanı varsa ön fiyat anlaşması yapılarak risk engellenmeye çalışılabilir.
2. Sahte ya da yanıltıcı belge kullanma iddiası ile karşı karşıya kalabilme riski
Ne yazık ki mal veya hizmet satın aldığınız şirketlerin vergi ödememek veya daha az vergi ödemek gayesiyle yaptığı bazı yasa dışı eylemler ve işlemler nedeniyle sizde problemli hale gelebilmektesiniz. Hiç dahliniz olmadığı halde alışveriş yaptığınız firma nedeniyle kara listeye alınabilir, o firmadan aldığınız faturayı gider olarak dikkate alamadığınız gibi ödediğiniz KDV’yi indiremez, üstüne üstlük bir de faiz ve cezasıyla tekrar ödemek zorunda kalabilirsiniz. Bu tür olası problemler nedeniyle de matrah artırımı yoluyla geçmiş riskleri elimine etmek akılcı bir yol olabilir.
3. Yararlanılmış istisnalar nedeniyle karşılaşılabilecek riskler
Vergi incelemelerinde irdelenen konulardan biri de yararlanılan istisnalardır. Çok sayıda eleştiri istisna şartlarına uyulmadığı gerekçesiyle istisnanın kabul edilmemesi şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Şayet matrah artırımı nedeni ile karşı karşıya kalınacak yük, yararlanılan istisna ile mukayese edildiğinde oldukça düşük kalıyor ise bu imkandan yararlanılarak ilerde karşı karşıya kalınabilecek risk bertaraf edilebilir.
4. İrtibat bürolarının durumu
Son yıllarda yapılan incelemelerde, irtibat bürolarına, gelir getirici faaliyette bulundukları iddiasıyla, hem kurumlar ve katma değer vergisi, hem de çalıştırdıkları personele ilgili gelir vergisi tarhiyatları yapılmıştır. Şayet, irtibat bürosu olarak faaliyette bulunup, geçmiş beş yıllık dönemle ilgili olarak böyle bir tarhiyatla karşı karşıya kalabilme ihtimali varsa, çok düşük bir bedelle bu riski matrah artırımı yoluyla bertaraf edebilirsiniz.
5. Serbest bölge faaliyetleri
Serbest bölge istisnasından faydalanıyorsanız, özellikle, transfer fiyatlaması hükümleri çerçevesinde eleştirilebilme riskini dikkate alarak matrah artırımı imkanını değerlendirebilirsiniz.
6. Teknopark kazançları istisnasından faydalanan mükellefler
Bu konuda da İstisna şartlarına uyuyor olmadığı gerekçesiyle tarhiyatlar yapılabilmektedir. Kanunun getirdiği matrah artırımı imkanını değerlendirmenizi öneririz.
7. Türkiye deki faaliyetleri bir işyeri oluşturabilecek yabancı şirketler
Türkiye de çalıştırdıkları kişiler veya bizatihi kendilerine hizmet veren bir şirket vasıtasıyla, Türkiye’den gelir elde eden yabancı şirketler, Türkiye’de bir işyeri oluşturdukları iddiasıyla tarhiyata muhatap olabilmektedirler.
Bu tür durumlar için matrah artırımı oldukça ucuz bir risk savar rolü görmektedir.
8. Antrepoda mal bulundurup doğrudan antrepodan Türkiye’ye mal satan şirketler
Son zamanlarda antrepo faaliyetleri özellikle incelenmekte, malın Türkiye’de satışı ve pazarlamasında, antrepoda malı bulunan şirketin nasıl bir yol izlediği, adlarına çalışan birilerinin olup olmadığı veya bunların satış sürecindeki rolleri dikkate alınarak işyeri oluştuğu iddiasıyla tarhiyatlar yapılabilmektedir.
Matrah artırımı bu tür konularda riski bertaraf etme yolu olabilir.
9. Web siteleri üzerinden yürütülen faaliyetler
Gelir idaresi web siteleri üzerinden yürütülen her türlü ticari faaliyeti, her türlü reklam ve benzeri gelirleri yakından takip etmekte ve cezalı tarhiyatlar yapabilmektedir.
Matrah artırımı az bir maliyetle sizi tartışma dışına çıkarabilir.
10. Zarar eden veya hiç beyanda bulunmayan şirketler
Mevcut zararlar ya da zararların büyüklüğü nedeniyle zarar yarısını kaybetmemek veya gereksiz bir maliyetle karşı karşıya kalmamak için matrah artırımı konusunu irdelemeye gerek görmüyor olabilirsiniz. Ancak geçmiş yıllarda benzer değerlendirmeleri yapıp sonrasında pişman olan çok örnek gördük.
Aslında belki spesifik örnekler üzerinden bu listeyi uzatmak mümkün. Kısacası tavsiyemiz, bir maliyet risk analizi yapıp, geçmiş beş yılla ilgili matrah artırımı imkanını gerçekçi bir gözle değerlendirip öyle karar vermenizdir.
