Son yıllarda Gelir İdaresi Başkanlığı vergi kayıp ve kaçağının önlenmesine yönelik yeni düzenlemeler yapıyor. Bu konuda en son düzenleme, 25 Temmuz 2017 tarihinde Resmi Gazete ’de yayımlanan 482 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yapıldı. Söz konusu tebliğ ile İzaha davet müessesesinin usul ve esasları belirlendi.
Bu haftaki yazımızda, özellikle kira geliri olup bir şekilde beyan etmeyen mükelleflerin, idare tarafından mercek altına alınması, izaha davet edilmesi ve sonuçları üzerinde duracağız.
NEDEN KİRA GELİRİN YOK DENİLİYOR
Gelir idaresi başkanlığı, üzerine kayıtlı bir veya birden fazla dükkan veya ev bulunan kişilere yazılı olarak, kira geliri elde etmeme ve beyanname vermemelerinin hukuki gerekçesini soruyor.
KİRA GELİRLERİ TESPİT EDİLİYOR
Kişinin, banka hesaplarına ve kredi kartına yatırılan paralardan (kira açıklaması yok) kira geliri elde edip etmediği tespit ediliyor. Yine kiracıya ait, telefon, internet, doğalgaz, su ve elektrik faturaları üzerinden bilgiler derlenip değerlendiriliyor ve ön tespit yapılıyor. Kimi zaman bu ön tespitler, yoklama memurunun, kiracılarla yaptığı görüşmeyi tutanak altına almasına kadar varıyor.
İZAHA DAVET MEKTUBU GÖNDERİLİYOR
İdare, yukarıda belirtildiği şekilde yaptığı ön tespitler ışığında kira geliri olduğu halde beyanda bulunmayan kişileri tespit ediyor. Bu kişilere, izaha davet mektubu gönderilerek şu gün şu saatte gelir uzman yardımcısı ile görüşmeleri gerektiği söyleniyor.
KİRA GELİRİ OLUP OLMADIĞI SORULUYOR
İzaha davet edilen kişiye, üzerine kayıtlı gayrimenkulleri ne şekilde kullandığı kira geliri elde edip etmediği soruluyor. Aslında ön tespitler önceden yapıldığı için bu sorular formaliteden soruluyor. Kişi, kira geliri elde ettiğini gizlemeye çalışarak, o evde annem oturuyor, diğer evi yazlık olarak kullanıyoruz şeklinde cevaplar veriyor. Gelir Uzman yardımcıları bunu tutanak altına alıyor ve o kişiye imzalatıyor. Konu bu noktada kapanmıyor. Tutanak imzalandıktan sonra uzman yardımcısından, “sizin tutanağa geçirdiğimiz beyanınızda bir eksiklik olabilir söz konusu yerlerden kira geliri elde ediyor olabilirisiniz” şeklinde sürpriz bir hamle geliyor. Detayları öğrenmek için ilgili vergi dairenizin GMSİ servisine uğrayın diyor. Kişi vergi dairesinin yolunu tutuyor…
KİRA GELİRİNİN OLDUĞUNU ÖĞRENİYOR(!)
İlgili serviste görevli memura tutanağı göstererek; “benim kira gelirim yok ama yine de sistemden bakabilir misiniz “ diyor. İlgili memur, bilgisayar ekranını kişiye çeviriyor, bakın şu bankanın şu şubesine, şu no.lu kredi kartınıza, şu kişi tarafından düzenli olarak paraların(kira açıklaması yok) yatırıldığı görülüyor, ayrıca yoklama memurlarımız bu kişiye ulaştılar şeklinde cevap alıyor. Bu sayede kişi kira geliri olduğunu öğreniyor(!)
İKİ SEÇENEK VAR
Yukarıda yapılan tespitlerden sonra kişi, ya tespit edilen kira geliri için, 15 gün içerisinde beyanname verecek yada takdir komisyonuna sevk edilecek.
15 gün içerisinde beyanname verilmesi durumunda kişi, elde ettiği kira geliri için; konut kirası istisnasından yararlanacak, istisna tutarı düşüldükten sonra kalan gelirin yüzde 25’ni “götürü gider” olarak düşebilecek. Ancak ziyaa uğratılan vergi üzerinden %20 oranında ceza ve ayrıca izah faizi ödeyecek. (Tahakkuk eden vergiler ve izah zammın 15 günlük süre içerisinde ödenmemesi durumunda vergi ziya cezası %20 olarak kalmayacak %50’ye yükselecektir.)
15 gün içerisinde beyanname verilmemesi durumunda kişi, takdir komisyonuna sevk edilecek, elde ettiği kira geliri için; konut kirası istisnasından yararlanamayacak, gelirin yüzde 25’ni “götürü gider” olarak düşemeyecek ayrıca vergi ziyaa ve özel usulsüzlük cezası ödeyecek.
MALİYE KAPINIZI ÇALMADAN GELİRİNİZİ BEYAN EDİN!
İzaha davet müessesesi, tesadüfi gelişme değil, İdarenin kayıt dışılıkla mücadelede ne kadar kararlı olduğunu gösteren planlı bir uygulamadır.
Tavsiyemiz; vergi kayıp ve kaçağına yol açabilecek davranışlardan kaçının ve Maliye kapınızı çalmadan gelirinizi beyan edin!
S.M.M.M. Cumhur Çetin
Kaynak : http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/cumhurcetin/031/
