Kanunda bazı vergilerde son beş yılın matrahlarının veya vergilerinin belirli oranlarda artırılması halinde, bu yıllarla ilgili olarak inceleme ve tarhiyat yapılmayacağı öngörülmektedir.
Matrah ve vergi artırımı aşağıdaki dört vergi grubunda yapılabilecektir:
– Gelir Vergisi
– Kurumlar Vergisi
– Gelir Stopaj Vergisi (Sınırlı bazı ödemeler için)
– Katma Değer Vergisi
Açıklanan matrah veya vergi artırım oranları aşağıda yer almaktadır:
A-GELİR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI (Madde 5/Fıkra 1)
Tablo-7: Gelir Vergisi Matrah Artırım ve Vergi Oranları İle Asgari Artırım Tutarları
| MATRAH ARTIRIM VE VERGİ ORANLARI İLE ASGARİ ARTIRIM TUTARI | ||||
| YIL | MATRAH ARTIRIM ORANLARI | ASGARİ ARTIRIM TUTARI (TL)
(İŞLETME H.) |
ASGARİ ARTIRIM
TUTARI (TL) (BİLANÇO ESASI VE SERBEST MESLEK KAZANCI) |
VERGİ
ORANI |
| 2013 | % 35 | 12.279 | 18.095 | % 20 |
| 2014 | % 30 | 12.783 | 19.155 | % 20 |
| 2015 | % 25 | 13.558 | 20.344 | % 20 |
| 2016 | % 20 | 14.424 | 21.636 | % 20 |
| 2017 | % 15 | 16.350 | 24.525 | % 20 |
| Artırımda bulunulan yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş, bu beyannameler üzerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş ve bu vergi türleri için kesinleşmiş veya ihtilaflı borcu bulunmayanlar için uygulanacak vergi oranı %15 olacaktır. | ||||
GMSİ mükellefleri için asgari matrah tutarı bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş matrahların 1/5’idir.
Basit usulde vergilendirilen mükellefler için asgari matrah tutarı bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş matrahların 1/10’udur.
Tablo-8: Basit Usul ve GMSİ Asgari Artırım Tutarları
| ASGARİ ARTIRIM TUTARLARI (TL) | ||
| YIL | BASİT USULDE VERGİLENDİRİLEN MÜKELLEFLER | GAYRİMENKUL SERMAYE İRADI MÜKELLEFLERİ |
| 2013 | 1.809,50 | 3.619,00 |
| 2014 | 1.915,50 | 3.619,00 |
| 2015 | 2.034,40 | 3.619,00 |
| 2016 | 2.163,60 | 3.619,00 |
| 2017 | 2.452,50 | 3.619,00 |
B-KURUMLAR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI (Madde 5/Fıkra 1-c)
Tablo-9: Kurumlar Vergisi Matrah Artırım ve Vergi Oranları İle Asgari Artırım Tutarları
| KURUMLAR VERGİSİ MATRAH ARTIRIMI ORANLARI VE ASGARİ ARTIRILACAK MATRAH TUTARLARI | |||
| YIL | MATRAH ARTIRIM ORANLARI | ASGARİ ARTIRIM TUTARI (TL) | VERGİ ORANI |
| 2013 | % 35 | 36.190 | % 20 |
| 2014 | % 30 | 38.323 | % 20 |
| 2015 | % 25 | 40.701 | % 20 |
| 2016 | % 20 | 43.260 | % 20 |
| 2017 | % 15 | 49.037 | % 20 |
| Matrah artırımda bulunulan yıl kurumlar vergisi beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş, bu beyannameler üzerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş ve bu vergi türleri için kesinleşmiş veya ihtilaflı borcu bulunmayanlar için uygulanacak vergi oranı %15 olacaktır. | |||
Tevkif yoluyla ödenen vergiler, artırılan matrahlar üzerinden hesaplanan vergilerden mahsup edilemeyecektir.
Artırımında bulunulan yıllara ait 2018 yılına devreden zararların % 50’si, 2018 ve izleyen yıllar kârlarından mahsup edilebilecektir.
İstisna ve indirimler nedeniyle gelecek yıllara devrolan zararlar ve geçmiş yıl zararları artırılan matrahlardan mahsup edilemeyecektir.
Tevkif yoluyla ödenen vergilerin iadesinin talebi halinde, vergi incelemesi ve tarhiyat hakkı saklı tutulmaktadır.
Kıst dönemde faaliyette bulunmuş mükellefler hakkında asgari matrahların tespitinde kıst dönem dikkate alınacaktır.
Kanunun yayımlandığı tarihten önce kesinleşen tarhiyatlar matrah artırımında dönem beyanı ile birlikte dikkate alınacaktır.
Kar dağıtımına bağlı stopaj uygulaması matrah artırımı kapsamında değildir.
C-GELİR (STOPAJ) ve KURUMLAR (STOPAJ) VERGİSİNDE ARTIRIM (Madde 5/ Fıkra 2)
Kanunda belirlenen stopaja tabi ödemelere ilişkin gayrisafi tutarının yıllık toplamı üzerinden belirlenen oranlar kullanılarak ek vergi ödenmesi halinde, bu vergilendirme dönemleriyle ilgili olarak söz konusu ödemeler yönünden stopaj gelir vergisi incelemesi yapılamayacaktır.
Kapsama alınan ödemeler şunlardır:
– Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesinin birinci fıkrasının;
-
- 1 numaralı bendinde yer alan ücret ödemeleri
- 2 numaralı bendinde yer alan serbest meslek işleri nedeniyle yapılan ödemeler
- 3 numaralı bendinde yer alan yıllara yaygın inşaat işleri istihkak bedelleri
- 5 numaralı bendinde yer alan kira ödemeleri
- 11 numaralı bendinde yer alan çiftçilere yapılan ödemeler
- 13 numaralı bendinde yer alan esnaf muaflığından yararlananlara yapılan ödemeler
– Kurumlar Vergisi Kanununun 15. maddesinin birinci fıkrasının;
-
- (a) bendinde yer alan yıllara yaygın inşaat işleri istihkak bedelleri
- (b) bendinde yer alan kooperatiflere ödenen kira bedelleri
– Kurumlar Vergisi Kanununun 30. maddesinin birinci fıkrasının;
-
- (a) bendinde yer alan yıllara yaygın inşaat işleri istihkak bedellerinden oluşmaktadır.
Yıllar itibariyle verilen muhtasar beyannamede yer alan kapsama alınan ödemelere ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden, aşağıdaki tabloda yer alan oranların uygulanması suretiyle hesaplanan vergi ödenecektir.
Tablo-10: Stopaj Gelir Vergisi Artırım Oranları
|
Yıl |
Ücret Ödemelerinde Artış Oranı (%) | Serbest Meslek ve Kira Ödemelerinde Artış Oranı (%) | Yıllara Yaygın İnşaat İşleri İstihkaklarında Artış Oranı (%) |
| 2013 | 6 | 6 | 1 |
| 2014 | 5 | 5 | 1 |
| 2015 | 4 | 4 | 1 |
| 2016 | 3 | 3 | 1 |
| 2017 | 2 | 2 | 1 |
Esnaf muaflığı kapsamında bulunanlara yaptıkları ödemelerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar muhtasar beyannamelerinde beyan edilen tutarlar üzerinden (bir yıla iblağ edilmeksizin) ilgili yıllarda geçerli olan tevkifat oranının 1/4’ü oranında hesaplanacak vergiyi ödemek suretiyle vergi artırımından yararlanacaklardır.
Tablo-11: Esnaf Muaflığı Stopaj Gelir Vergisi Artırım Oranları
| Yıllar | İmalata ilişkin hizmet bedeli, hurda alımlarına ilişkin ödemeler
GVK 94/13-(a) ve (b) |
Diğer mal alımlarına ilişkin ödemeler
GVK 94/13-(c) |
Diğer hizmet alımlarına ilişkin yapılan ödemeler
GVK 94/13-(d) |
| 2013 | % 0,5 | % 1,25 | % 2,5 |
| 2014 | % 0,5 | % 1,25 | % 2,5 |
| 2015 | % 0,5 | % 1,25 | % 2,5 |
| 2016 | % 0,5 | % 1,25 | % 2,5 |
| 2017 | % 0,5 | % 1,25 | % 2,5 |
Zirai mahsul ve hizmetler için çiftçilere yapılan ödemelerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar muhtasar beyannamelerinde beyan edilen tutarlar üzerinden (bir yıla iblağ edilmeksizin) ilgili yıllarda geçerli olan tevkifat oranının 1/4’ü oranında hesaplanacak vergiyi ödemek suretiyle vergi artırımından yararlanacaklardır.
Tablo-12: Zirai Mahsul ve Hizmetler İçin Stopaj Gelir Vergisi Artırım Oranları
| Yıllar | Borsaya tescilli hayvan alımına ilişkin yapılan ödemeler | Borsaya tescilli olmayan hayvan alımına, borsaya tescilli olan diğer mahsullerin alımına ve bazı zirai hizmetlere ilişkin yapılan ödemeler | Borsaya tescilli olmayan diğer mahsullerin alımına ve diğer zirai hizmetlere ilişkin yapılan ödemeler |
| 2013 | % 0,25 | % 0,50 | % 1 |
| 2014 | % 0,25 | % 0,50 | % 1 |
| 2015 | % 0,25 | % 0,50 | % 1 |
| 2016 | % 0,25 | % 0,50 | % 1 |
| 2017 | % 0,25 | % 0,50 | % 1 |
D-KATMA DEĞER VERGİSİNDE ARTIRIM (Madde 5/ Fıkra 3)
İlgili dönemlerde KDV Beyannamelerinde yer alan hesaplanan katma değer vergisinin yıllık toplamı üzerinden belirlenen oranlar kullanılarak ek vergi ödenmesi halinde, ilgili dönemler için katma değer vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılamayacaktır.
Tablo-13:KDV Artırım Oranları
| KATMA DEĞER VERGİSİ ARTIRIM ORANI | |
| YIL | VERGİ ARTIRIM ORANI |
| 2013 | % 3,5 |
| 2014 | % 3,0 |
| 2015 | % 2,5 |
| 2016 | % 2,0 |
| 2017 | % 1,5 |
E-MATRAH ARTIRIMINDA BAŞVURU SÜRESİ VE ÖDEME SÜRESİ
Matrah ve vergi artırımının 31.08.2018 tarihine kadar yapılması gerekmektedir. Hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergilerinin peşin veya ilk taksitinin 7143 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirlenen başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami 6 eşit taksitle ödemesi mümkündür.
F-MATRAH ARTIRIMI HÜKÜMLERİNDEN YARARLANAMAYACAKLAR
Aşağıda sayılanlar 7143 sayılı Kanunun 5 inci maddesi hükmüne göre matrah ve vergi artırımı hükümlerinden yararlanamamaktadır:
1-213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinin (b) fıkrası uyarınca sahte belge düzenleyenler,
2-213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinin (b) fıkrasındaki fiiller nedeniyle incelemesi devam edenler,
3- Terör suçundan hüküm giyenler,
4- 15.08.2018 tarihi itibarıyla haklarında terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle adli makamlar, genel kolluk kuvvetleri veya Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında vergi incelemesi yapılması, terörün finansmanı suçu veya aklama suçu kapsamında inceleme ve araştırma yapılması talep edilenler
Yapılan vergi incelemesinin tamamlanması sonucu sahte belge düzenleme fiillerin varlığının tespit edilememesi durumunda, bu durumun tespitine ilişkin raporun veya yazının mükelleflere tebliği tarihinden itibaren 1 ay içerisinde yazılı başvurmaları, matrah ve vergi artırımı sonucu hesaplanan vergileri, raporun veya yazının tebliğini izleyen aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde 6 eşit taksitte ödemeleri ve maddede öngörülen diğer şartları yerine getirmeleri koşuluyla Kanunun 5 inci maddesi hükümlerinden yararlanabileceklerdir.
Kaynak: http://www.muhasebetr.com/vergi-affi/
